«Մաթեմատիկա» առարկայի կիսամյակային ամփոփիչ բնութագրի ձևանմուշ

«Մաթեմատիկա» առարկայի կիսամյակային ամփոփիչ բնութագրի ձևանմուշ

2021-2022 ուսումնական տարում Տավուշի մարզի 2-րդ դասարանում սովորողների ուսումնառության արդյունքների ոչ միավորային գնահատման՝ բնութագրերի ձևանմուշների վերաբերյալ

 

Նախաբան

Հանրակրթության պետական նոր չափորոշչով սահմանվել է, որ 1–4-րդ դասարաններում և 5-րդ դասարանի 1-ին կիսամյակում իրականացվելու է ոչ միավորային գնահատում, իսկ սովորողների ուսումնառության արդյունքների գնահատման նոր կարգի համաձայն՝ յուրաքանչյուր սովորողի համար որպես կիսամյակի ամփոփում կազմվելու է ուսումնական առաջադիմության բնութագիր բոլոր առարկաներից:

Տավուշի մարզի փորձարկող 2-րդ դասարանի ուսպլանով նախատեսված բոլոր առարկաների վերջնարդյունքների հիման վրա կազմվել են բնութագրերի հնգաստիճան սանդղակներ` որպես օգնություն ուսուցչին:

Յուրաքանչյուր աղյուսակի առաջին սյունակում տրված են տվյալ առարկայի ուսումնական ծրագրով սահմանված թեմաները (ԵՇԱ, Շախմատ, Մաթեմատիկա և այլն) կամ առարկայական չափորոշչով նախատեսված հիմնական հասկացություններն ու ենթահասկացությունները (օր.՝ Մայրենի), իսկ աղյուսակի առաջին տողում ներկայացված են Ա, Բ, Գ, Դ, Ե սյունակները՝ ցույց տալով առարկայական չափորոշչով սահմանված վերջնարդյունքների կատարման աստիճանը 1-ին կիսամյակի համար՝ նվազման կարգով:  

Ամեն առարկայի ուսուցիչ կարող է կազմել յուրաքանչյուր սովորողի բնութագիրը՝ հաշվի առնելով հետևյալ սկզբունքները.

-   Պետք է շարժվել վերևից ներքև և հորիզոնական՝ գնալով ձախից աջ (Ա-Ե):

-   Կարելի է ընտրել որևէ սյունակի նկարագրությունը ամբողջությամբ կամ համադրել հատվածներ տարբեր ձևակերպումներից, քանի որ նույն վերջնարդյունքի կատարման մակարդակների բաժանումը պայմանական է:

-   Պետք է խուսափել մակարդակների բաժանել երեխաներին, քանի որ քիչ հավանական է, որ որևէ սովորող բոլոր վերջնարդյունքների մասով կապահովի նույն մակարդակը:

-   Չի կարելի սյունակները համեմատել կամ նույնացնել միավորների (5-միավորային համակարգի կամ 10-միավորային համակարգի աստիճանների հետ):

-   Բոլոր բնութագրերը կազմվել են դրական շեշտադրմամբ. պետք է բացառել «Չի կարողանում», «Չգիտի», «Դժվարանում է» արտահայտությունները:

-   Ուսուցիչը կարող է ըստ անհրաժեշտության խմբագրել կամ լրամշակել ձևակերպումները՝ առավել հարմարեցնելով դրանք տվյալ սովորողի ցուցաբերած արդյունքին:

-   Բնութագիրը պետք է կցել սովորողի անձնական գործին:

 

Ցուցումներ բնութագրերի կազմման վերաբերյալ

Ներկայացված աղյուսակների Ա սյունակում ներկայացված են առարկայի առաջին կիսամյակին ուսուցնավող թեմաների վերջնարդյունքները՝ ձևակերպված բնութագրի ձևով: Սյունակը ներկայացնում է վերջնարդյունքների ապահովման առավելագույն աստիճանը: Հաջորդ սյունակները ներկայացնում են յուրաքանչյուր վերջնարդյունքի ապահովման տարբեր աստիճանները նվազման կարգով: Վերջին՝ Ե սյունակում ներկայացված է վերջնարդյունքի ապահովման նվազագույն աստիճանը:

Ուսուցիչը կարող է յուրաքանչյուր սյունակի բնութագրերին ծանոթանալով՝ ընտրել յուրաքանչյուր երեխայի համար այն ձևակերպումները, որոնք առավելապես համապատասխանում են նրա ուսումնառության արդյունքներին կիսամյակի ավարտին: Այս աշխատանքը կատարելիս ուսուցիչը պետք է հիմնվի ողջ կիսամյակի ընթացքում կիրառած ձևավորող գնահատման արդյունքների (ստուգաթերթերի, համառող գրառումների, ռուբրիկների, դիտարկումների, հայտորոշիչ առաջադրանքների և այլ գործիքների պարբերական կիրառման վերլուծությունների վրա):

Բնութագրերը կարող են կազմվել տարբեր սյունակների բնութագրումներից ընտրված նկարագրություններից՝ ամբողջացնելով սովորողի ամփոփ բնութագիրը տվյալ առարկայից: Նույն տողից միայն մեկ բնութագրիչ կարող է ներառվել կոնկրետ սովորողի բնութագրի մեջ, քանի որ յուրաքանչյուր տողում նկարագրված են նույն վերջնարդյունքի ապահովման տարբեր աստիճանները: Չի բացառվում, որ սյունակներից մեկի բնութագրումները լիովին համընկնեն կոնկրետ սովորողի առաջադիմության արդյունքներին, սակայն առավել հաճախ դա կլինի տարբեր սյունակներից առանձնացված բնութագրիչներից կազմված խճանկար

 

«Մաթեմատիկա» առարկայի կիսամյակային ամփոփիչ բնութագրի ձևանմուշ

Կազմեց Վարսենիկ Հովսեփյանը

1-ին կիսամյակ. թեմաներ	Ա	Բ	Գ	Դ	Ե
1․ Երկնիշ թվեր	Վարժ հաշվում է 2-ական (4, 6, 8...), 5-ական (15, 20, 25), 10-ական (80, 70, 60,․․․) 100-ի սահմանում։ Հասկանում է հաշվման օրինաչափությունը։	Հաշվում է 2-ական, 5-ական, 10-ական։	Ըստ տրված օրինակի հաշվում է 2-ական, 5-ական, 10-ական։	Օգնությամբ հաշվում է 2-ական, 5-կան, 10-ական։	Օգնությամբ և  առարկաների միջոցով հաշ­վում է 2-ական՝ 2-ից մինչև 10-ը և կլոր տասնյակներով։
	Կռահում և  շարունակում է պարզ օրինաչափություններ և կարողանում է կազմել նմանատիպ օրինակներ։	Կռահում և  շարունակում է պարզ օրինաչափություններ։	Ըստ տրված օրինակի կռահում և շարունակում է օրինաչափությունը՝ ավելացնելով 1-ից  2 թիվ:	Օգնությամբ կարողանում է շարունակել օրինաչափությունը՝ ավելացնելով ևս մեկ թիվ:
	Ճանաչում, կարդում և գրում է երկնիշ և եռանիշ թվերը,  ներկայացնում  կարգային գումարելիների գումարի տեսքով։	Ճանաչում և կարդում է երկնիշ թվերը, ըստ տրված պահանջի ներկայացնում կարգային գումարելիների գումարի տեսքով։	Ճանաչում և կարդում է երկնիշ թվերը և ըստ տրված օրինակի ներկայացնում կարգային գումարելիների գումարի տեսքով։	Ճանաչում և կարդում է երկնիշ թվերը և օգնությամբ ներկայացնում կարգային գումարելիների գումարի տեսքով։	Օգնությամբ Ճանաչում է երկնիշ թվերը: Կարողանում է գրել և կարդալ։
	Համեմատում է  թվերը հարյուրի սահմանում, դասավորում աճման և նվազման կարգով, և ըստ պահանջի մոտարկում է երկնիշ թվերը մինչև մոտակա տասնյակը։	Համեմատում է թվերը հարյուրի սահմանում, դասավորում աճման և նվազման կարգով, և ըստ տրված օրինակի մոտարկում է երկնիշ թվերը մինչև մոտակա տասնյակը։	Համեմատում է թվերը հարյուրի սահմանում, դասավորում աճման և նվազման կարգով և օգնությամբ մոտարկում է երկնիշ թվերը մինչև մոտակա տասնյակը։	Համեմատում է թվերը հարյուրի սահմանում,  օգնությամբ դասավորում աճման և նվազման կարգով։	Օգնությամբ կարողանում է համեմատել երկնիշ թվերը: Կարողանում է կլոր տասնայակները դասավորել ըստ նվազման և աճման կարգով։
	100-ի սահմանում կարողանում է վարժ կատարել հանում և գումարում ինչպես բանավոր, այնպես էլ գրավոր։	100-ի սահմանում կարողանում է կատարել հանում և գումարում ինչպես բանավոր, այնպես էլ գրավոր։	100-ի սահմանում կարողանում է կատարել հանում և գումարում գրավոր եղանակով, բանավոր՝ առանց կարգային անցումների։	Կարողանում է 100-ի սահմանում օգնությամբ կատարել գումարում, հանում առանց կարգային անցումների և՛ գրավոր և՛ բանավոր տարբերակով։	Օգնությամբ կարողանում է կլոր տասնյակները գումարել գրավոր եղանակով։
	Հասկանալով կիրառում է  գումարման տեղափոխական և զուգորդական օրենքները:	Կիրառում է գումարման տեղափոխական օրենքը, ըստ տրված պահանջի կիրառում զուգորդական օրենքը։	Ըստ տրված օրինակի կիրառում է գումարման տեղափոխական օրենքը։	Օգնությամբ կիրառում է գումարման տեղափոխական օրենքը։
	Գտնում է թվաբանական գործողությունների անհայտ բաղադրիչները, գիտակցում գործողությունների միջև եղած կապը։	Գտնում է թվաբանական գործողությունների անհայտ բաղադրիչները։	Ըստ տրված օրինակի գտնում է թվաբանական գործողությունների անհայտ բաղադրիչները։	Օգնությամբ կարողանում է գտնել թվաբանական գործողությունների անհայտ բաղադրիչները։	Օգնությամբ կարղանում է գտնել  թվաբանական գործողությունների անհայտ բաղադրիչները 1-10 թվերի սահմանում։
	Հասկանում է տեքստային խնդրի բովանդակությունը։ Առանձնացնում է պայմանը պահանջից։ Կարողանում է կատարել խնդրի կարճ գրառում և մոդելավորում։ Կազմում և լուծում է մեկ կամ երկու գործողությամբ խնդիրներ՝ կիրառելով տարբեր թվաբանական գործողություններ (…-ով ավելի/ պակաս և այլն):	Հասկանում է տեքստային խնդրի բովանդակությունը։ Առանձնացնում է պայմանը պահանջից։ Լուծում է մեկ կամ երկու գործողությամբ խնդիրներ՝ կիրառելով տարբեր թվաբանական գործողություններ (…-ով ավելի/ պակաս և այլն):	Օգնությամբ հասկանում է տեքստային խնդրի բովանդակությունը և առանձնացնում պայմանը պահանջից: Ինքնուրույն լուծում է մեկ գործողությամբ խնդրներ (…-ով ավելի/ պակաս և այլն)։	Օգնությամբ հասկանում է տեքստային խնդրի բովանդակությունը և լուծում մեկ գործողությամբ խնդրներ (…-ով ավելի/ պակաս և այլն)։	Պատկերավորման միջոցով և օգնությամբ  լուծում է պարզ խնդիրներ մինչև  տասը թվի սահմանում։
2․Բազմապատ­կում, բաժանում	Հասկանում է բազմապատկման և բաժանման գործողությունների իմաստը։ Հավասար թվերի գումարը կարողանում է ներկայացնել արտադրյալով և հակառակը։ Գիտի  բազմապատկման և բաժանման բաղադրիչների անվանումները:	Գիտի բազմապատկման և բաժանման գործողությունների իմաստը։ Հավասար թվերի գումարը կարողանում է ներկայացնել արտադրյալով և հակառակը։ Գիտի բազմապատկման և բաժանման բաղադրիչների անվանումները:	Ըստ տրված օրինակի ըմբռնում է բազմապատկման և բաժանման գործողությունների իմաստը, և հավասար թվերի գումարը ներկայացնում է արտադրյալի տեսքով։	Օգնությամբ հասկանում է բազմապատկման և բաժանման իմաստը։	Օգնությամբ ճանչում է բազմապատկման և բաժանման նշանները։
	Վարժ գիտի 1-5 թվերի բազմապատկման աղյուսակը և համապատասխան բաժանման դեպքերը,  0-ի և 1-ի հատկությունները բազմապատկման և բաժանման գործողություններում:	Գիտի 1-5 թվերի բազմապատկման աղյուսակը և համապատասխան բաժանման դեպքերը։ Գիտի 0-ի և 1-ի հատկությունները բազմապատկում կատարելիս և 1-ի հատկությունները բաժանում կատարելիս:	Գիտի 1-3 թվերի բազմապատկման աղյուսակը։	Մասամբ է տիրապետում 1-2 թվերի բազմապատկման աղյուսակին։	Օգնությամբ կարողանում է ասել 1-2 թվերի բազմապատկման աղյուսակը։
	Կարողանում է գտնել բազմապատկման և բաժանման անհայտ բաղադրիչը, հասկանում է հայտնի և անհայտ բաղադրիչների միջև եղած կապերը։	Կարողանում է գտնել բազմապատկման և բաժանման անհայտ բաղադրիչը։	Ըստ տրված օրինակի կարողանում է գտնել բազմապատկման և բաժանման անհայտ բաղադրիչը։	Օգնությամբ կարողանում է գտնել բազմապատկման և բաժանման անհայտ բաղադրիչը։
	Կարողանում է լուծել և կազմել մեկ կամ երկու գործողությամբ խնդիրներ՝ կիրառելով տարբեր թվաբանական գործողություններ (…-անգամ ավելի/պակաս և այլն):	Կարողանում է լուծել մեկ գործողությամբ խնդիրներ՝ ճիշտ ընտրելով թվաբանական գործողությունը (…-անգամ ավելի/պակաս և այլն):	Կարողանում է արտադրյալը/քանորդը գտնելու վերաբերյալ մեկ քայլով խնդիր լուծել։	Օգնությամբ կարողանում է արտադրյալը/քանորդը գտնելու վերաբերյալ մեկ քայլով խնդիր լուծել։	Պատկերավորան միջոցով և օգնությամբ մինչև 1-10 թվերի սահմանում կարողանում է արտադրյալը կամ քանորդը գտնելու վերաբերյալ մեկ քայլանի խնդիր լուծել։